Είστε σίγουροι ότι
γνωρίζεται την περιοχή στην οποία ζείτε ή εργάζεσθε; Έχετε σκεφτεί ποτέ ότι μπορεί να κάτω από τα
πόδια σας να υπάρχει μια άλλη υπόγεια
πόλη γεμάτη μυστικά και άγνωστες ιστορίες;
 |
| Ο κεντρικός χώρος του καταφυγίου |
Δουλεύοντας αρκετά
χρόνια στην οδό Εμμ. Μπενάκη πολλές φορές
είχε τραβήξει το βλέμμα ένα μεγάλο μεταλλικό καπάκι στο πεζοδρόμιο το οποίο δεν
είχε κάτι κοινό με τα αντίστοιχα που χρησιμοποιούν η ΕΥΔΑΠ ,ο
Δήμος κτλ. Ωστόσο ποτέ δεν το είχα ψάξει παραπάνω μέχρι που πριν από
λίγες ημέρες διάβασα τυχαία ένα άρθρο το οποίο ανέφερε ότι στην περιοχή του
κέντρου της πόλης υπάρχουν διάσπαρτα
πολλά πολεμικά καταφύγια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου . Έτσι αποφάσισα να
ρωτήσω μήπως κάποιος γνώριζε σχετικά με αυτό το παράξενο για μένα εύρημα του πεζοδρομίου
της Εμμ. Μπενάκη.
 |
| Κατεβαίνοντας στο Καταφύγιο |
Πράγματι , μετά από
μικρή σχετικά έρευνα, ρωτώντας επαγγελματία της περιοχής έμαθα πως πρόκειται
για ένα καταφύγιο της περιόδου του μεσοπολέμου. Η πολυκατοικία που το φιλοξενεί
χτίστηκε το 1940 σύμφωνα με τον πολεοδομικό νόμο του 1938. Η Κυβέρνηση Μεταξά, βλέποντας τα σύννεφα του
πολέμου να πυκνώνουν πάνω από τη χώρα είχε ψηφίσει νόμο όπου υποχρέωνε τους
κατασκευαστές να προβλέπουν και χώρο καταφυγίου σε κάθε νέα κατασκευή. Έτσι σε
μικρό σχετικά διάστημα και μέχρι την έναρξη του πολέμου η πρωτεύουσα βρέθηκε με
12.500 ιδιωτικά καταφύγια και 400 δημόσια.
 |
| Οι τουαλέτες έχουν χτιστεί... |
Το καταφύγιο της
οδού Μπενάκη κατασκευάστηκε το 1940 με
αρχιτέκτονα μηχανικό του
συγκροτήματος τον Κώστα Βουτσινά ο οποίος επιμελήθηκε και την ανέγερση του νέου
κτηρίου της Μεγάλης Βρετανίας στο Σύνταγμα στα 1958. Πρόκειται για έναν υπόγειο χώρο 60 τ.μ
περίπου, πέντε μέτρα κάτω από το δρόμο. Το καταφύγιο διαθέτει δύο εισόδους: μία
από το εσωτερικό της πολυκατοικίας (από όπου και μπήκα μετά από άδεια του
καταστηματάρχη) όπου σήμερα φιλοξενεί κατάστημα καθώς και μία από καταπακτή που
βρίσκεται επί του πεζοδρομίου.
 |
| Σύστημα αποστράγγισης υδάτων |
Η πρώτη είσοδος σε
οδηγεί μέσω μιας μεταλλικής σκάλας στο πρώτο επίπεδο και στην συνέχεια στο
δεύτερο όπου βρίσκεται και το κυρίως μέρος του καταφυγίου. Περιλαμβάνει δύο
τουαλέτες , οι οποίες σήμερα έχουν χτιστεί με τούβλο και λειτουργούν σας
αποθηκευτικός χώρος , σύστημα αποστράγγισης υδάτων, δίκτυο ηλεκτρικού ρεύματος
και νερού. Οι τοίχοι είναι από μεγάλου πάχους σκυρόδεμα όπου σε κάποια σημεία
φθάνει το μισό μέτρο. Ο εξαερισμός είναι επαρκείς ενώ ο χώρος αν και βρίσκεται
κάτω από την πολυσύχναστη οδό έχει αρκετά καλή ηχομόνωση. Στο βάθος της κεντρικής
αίθουσας υπάρχει ένα μικρό δωμάτιο με μεταλλικά σκαλοπάτια στον τοίχο όπου
οδηγούν στην καταπακτή που βγάζει στο πεζοδρόμιο.
 |
| Η σκάλα που οδηγεί στο πεζοδρόμιο ... |
Παρά τα 77 χρόνια
που έχουν περάσει από την κατασκευή του και παρά το γεγονός ότι έχει αφεθεί
στην τύχη του το καταφύγιο βρίσκεται σε καλή κατάσταση και φαντάζει έτοιμο να
εξυπηρετήσει τους ενοίκους και τους περίοικους ακόμη και σήμερα .
 |
| Το καπάκι της καταπακτής.. |
Σημ. Ένα μεγάλο
ευχαριστώ στον κο Άρη ο οποίος μου έδωσε πολύτιμες πληροφορίες και μου επέτρεψε
την είσοδο στο καταφύγιο μέσω του καταστήματός του).
Έρευνα:
Γαβριήλ Μιχαλάτος
Πολιτισμολόγος Ιστορικός
