Ένα από τα ωραιότερα σπίτια των αρχών του 20ού αιώνα,με νεοκλασικά και
εκλεκτικιστικά χαρακτηριστικά. Βρίσκεται στη συμβολή των οδών Καλλισπέρη και
Παρθενώνος. Έχει πυργοειδή διαμόρφωση και περιλαμβάνει την κυρίως οικία, δύο
βοηθητικά κτίσματα και κήπο. Κτίστηκε το 1911 ενώ τα οικόπεδα αγοράστηκαν μέσα
στο διάστημα 1907-1919 από τον Γεώργιο και Σεβαστή Καλλισπέρη και κατοικήθηκε
συστηματικά μέχρι και τη δεκαετία του 1950.
Σήμερα, το συγκρότημα, που εμφανίζει εκτεταμένες βλάβες, ανήκει στο
δήμο Χαλανδρίου, που προτίθεται να το αποκαταστήσει για να στεγάσει μουσείο.
Στις 22 Δεκεμβρίου 1937, η Σεβαστή Καλλισπέρη με χειρόγραφη διαθήκη
άφησε όλη την περιουσία της υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου με σκοπό να συσταθεί Ίδρυμα
για την εκπαίδευση κοριτσιών. Το Ίδρυμα όμως αυτό δεν έγινε ποτέ. Μετά από
εγκατάλειψη δεκαετιών η περιουσία του κληροδοτήματος της Σεβαστής Καλλισπέρη
περιήλθε στα Σχολικά Ταμεία Γυμνασίου-Λυκείου Θηλέων Χαλανδρίου και στη
συνέχεια στον Δήμο Χαλανδρίου.
Το 2010 η Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Monumenta» υπέβαλε αίτημα στην
Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής ζητώντας από το υπουργείο Πολιτισμού να χαρακτηριστεί
το κτηριακό συγκρότημα της παραπάνω οικίας διατηρητέο μνημείο. Το κοινό όργανο
ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο) – ΚΣΝΜ (Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων
Μνημείων) αποφάσισε κατά πλειοψηφία το χαρακτηρισμό του συγκροτήματος
(συγκεκριμένα, του κελύφους και των νεώτερων προσθηκών της κύριας οικίας, καθώς
και του νότιου βοηθητικού κτίσματος), καθώς αποτελεί τοπόσημο για την περιοχή
της Ακρόπολης, έχει ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά στοιχεία και στέγασε σημαντικές
προσωπικότητες της εποχής.
Λίγα λόγια για τους ιδιοκτήτες
Οι δύο ιδιοκτήτες του αποτέλεσαν εξέχουσες προσωπικότητες του τέλους
του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού αιώνα. Ο Γεώργιος Καλλισπέρης, γιος του αγωνιστή
και πολιτικού Νικόλαου Καλλισπέρη, πολέμησε στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897
και ήταν καθηγητής Ρωμαϊκού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.. Η Σεβαστή
Καλλισπέρη ήταν η πρώτη Ελληνίδα που σπούδασε στο πανεπιστήμιο, πρώτη επόπτρια
των δημοτικών σχολείων και εισηγήτρια πολλών
καινοτομιών στην ελληνική παιδεία.
Γαβριηλ Μιχαλατος
Πολιτισμολογος-Ιστορικος
