Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα νεοκλασικά κτίρια της Αθήνας. Κτίστηκε το 1861 ως οικία της οικογένειας Σερπιέρη , Ιταλού πολιτικού και επιχειρηματία ο οποίος εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1864 θέλοντας να αποφύγει τις διώξεις που προκάλεσαν η ένταξη της οικογένειάς του στο επαναστατικό κίνημα του Γαριβάλδη.
Λίγα λόγια για τον Σερπιέρη
Το όνομα Σερπιέρης είναι συνδεδεμένο με την εξόρυξη ορυκτών στην χώρα
μας καθώς ίδρυσε την εταιρεία εκμετάλλευσης των ανενεργών από την
αρχαιότητα μεταλλείων στο Λαύριο.
Ο Σερπιέρης πάντως συνδέθηκε με το Λαύριο, όπου ήταν ο απόλυτος άρχων,
και τα περίφημα Λαυρεωτικά, την πολύχρονη κόντρα ανάμεσα στους
κυβερνώντες και τον Σερπιέρη, που ξεκίνησε το 1869 και έληξε τυπικά το
1875 με ένα χρηματιστηριακό σκάνδαλο. Η κρίση ξεκίνησε από την απόφαση
της κυβέρνησης Κουμουνδούρου να επιβάλει φόρο στις μεταλλευτικές
δραστηριότητες. Σχεδόν έξι χρόνια οι πρωθυπουργοί άλλαζαν σαν τα...
πουκάμισα κάτω από τις πιέσεις του πανίσχυρου οικονομικού λόμπι, ενώ
έγινε ανοιχτή παρέμβαση της γαλλικής κυβέρνησης που απειλούσε να
στείλει... κανονιοφόρους .
Όλο αυτό το διάστημα και με «σημαία» την απαίτηση του Σερπιέρη που
διεκδικούσε από την κυβέρνηση αποζημίωση 20 εκατ. φράγκων, αναπτύχθηκε
ένας μύθος γύρο από την αξία των μεταλλείων. Πλασαρίστηκε ως πηγή
πλουτισμού για την Ελλάδα και το 1873 η επιχείρηση πέρασε στα χέρια του
Κωνσταντινουπολίτη τραπεζίτη Ανδρέα Συγγρού. Εξέδωσε αμέσως μετοχές
ονομαστικής αξίας 200 φράγκων που έγιναν ανάρπαστες και πολύ γρήγορα
κατέγραψαν αύξηση σχεδόν 70%. Η προσγείωση στην πραγματικότητα έφερε την
πτώση των μετοχών, την οικονομική καταστροφή χιλιάδων οικογενειών και
την παραίτηση της κυβέρνησης. Την καλύτερη περιγραφή δίνουν οι «Ορισμοί»
του Εμμανουήλ Ροΐδη, που χαρακτήρισε το μεταλλείο «υπόγεια φενάκη» και
το μέρισμα «αρχαία λέξη περιπεσούσα εις αχρηστείαν»!
Κατά τη θεμελίωση του κτιρίου ανακαλύφθηκαν τέσσερις σαρκοφάγοι από τις
οποίες οι τρεις βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο ενώ μια είχε
μεταφερθεί στο εξοχικό της οικογένειας. Το 1929 το κτίριο αγοράστηκε από
την Αγροτική Τράπεζα η οποία και σεβάστηκε την μορφή του, ενώ
προστέθηκε και ένας ακόμη όροφος. Την περίοδο της δικτατορίας το κτίριο
ήταν να κατεδαφιστεί αλλά το 1974 κρίθηκε διατηρητέο.
